Leżeński Marcin h. Nałęcz (2 poł. XVIII w.), szambelan Stanisława Augusta, poseł na Sejm Czteroletni. Bieg życia L-ego nie jest znany poza okresem Sejmu Czteroletniego. Wiadomo, że w r. 1790 został posłem bracławskim drugiej kadencji sejmu. Dał się poznać jako stronnik reform, zabierał głos w sprawach istotnych (co najmniej 11 jego mów zostało ogłoszonych drukiem). Do kwestii, którym poświęcał w sejmie najwięcej uwagi, należała sprawa miejska. «W interesie miast krajowych» przemawiał kilkakrotnie (29 III, 14 IV 1791), należał do zwolenników dopuszczenia mieszczan do prawodawstwa i stworzenia wspólnej izby poselskiej szlachecko-mieszczańskiej. Przyjął prawo miejskie. Dn. 10 V 1791 zainaugurował debatę nad hierarchią duchowną dyzunitów; wykazywał szkodliwość wpływów prawosławia i domagał się ustanowienia krajowych władz dyzunickich. Projektowi L-ego przeciwstawiał się bp W. Skarszewski. W sprawach skarbowych (19–22 IX t. r.) żądał szybszego opatrzenia Skarbu i zwiększenia dochodów na wojsko, podkreślając, że uchwalenie konstytucji nie wystarczy do obrony kraju. Z aplauzem spotkało się jego wezwanie do jedności w obronie kraju i reform: «nie masz potęgi, która by wolny, a zgodny naród pokonać mogła». Popierał także projekt ks. M. Ossowskiego sprzedaży starostw, twierdząc, że «do upodlenia prowadziły» (10 XI, 13 i 15 XII), oraz wzywał do dyskusji nad pomysłem «banku krajowego».
L. zdecydowanie stanął po stronie Konstytucji 3 maja. Dn. 2 V 1791 uczestniczył w zebraniu posłów w pałacu Radziwiłłowskim i podpisał akt „Asekuracji”. Ponadto o konstytucji rządowej mówił w izbie poselskiej 12 V. Był jednym z członków-fundatorów Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej 3 Maja. Na pierwszym jego zebraniu 21 V wszedł L. do 7-osobowej deputacji «do zatrudnienia się wewnętrznym gospodarstwem Zgromadzenia». Boniecki podaje jeszcze, że L. «kwitował się ze Szczeniowskim w 1792 r. z zastawu Biskupki». Nie udało się ustalić, czy powołany 7 X 1794 przez Radę Najwyższą Narodową na asesora Administracji pożyczki narodowej Marcin Leżański jest tymże samym z L-m.
Estreicher; Finkel, Bibliografia; Boniecki; Uruski; – Dembiński B., Polska na przełomie, W.–Lw.–P. 1913 s. 486, 487; Dihm J., Trzeci maj, Kr. 1932 s. 19; Grodek A., Wybór pism, W. 1963 I; Kalinka W., Sejm Czteroletni, Kr. 1896 II cz. 2 s. 674; Skałkowski A., Towarzystwo Przyjaciół Konstytucji 3 Maja, „Pam. B. Kórn.” Z. 2: 1930 s. 54, 60, 65, 73; Smoleński W., Ostatni rok Sejmu Wielkiego, Kr. 1897; – Akty powstania Kościuszki; – Kalendarzyk Narodowy y Obcy na R. P. 1792 (P. Zawadzkiego); – AGAD: Arch. Sejmu Czteroletniego, sygn. 9, 23.
Jerzy Kowecki